<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/Perktas" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Utku Perktaş</a>Anadolu sıvacısı (Sitta krueperi) ya da küçük sıvacı kuşu çoğunlukla Anadolu'nun kıyı kuşağı boyunca dağılan ötücü bir kuş türüdür ve deniz seviyesinden yaklaşık 2400 m'ye kadar olan iğne yapraklı ormanlarda yaşar. Anadolu'da bu kuş türü esas olarak karaçam Pinus nigra, göknar Abies cilicica, sedir Cedrus libani, kızılçam Pinus brutia ve ardıç Juniperus spp. ormanlarında bulunurken, Kafkasya'da türler esas olarak ladin Picea ve Kafkas göknarı Abies nordmanniana, aynı zamanda çam ormanlarında da bulunur. Anadolu sıvacısının üreyen popülasyon büyüklüğünün 80.000 –170.000 üreyen çift olduğu BirdLife tarafından tahmin edilmektedir.&nbsp;Bu türün Anadolu’daki tarihi oldukça ilginç bir biyocoğrafi hikayeye sahiptir. Bu tür, 20 bin yıl önce, Son Buzul Maksimumu sırasında neredeyse Anadolu'nun kıyı kuşağı boyunca hayatta kaldı. 20 bin yıl önce neredeyse günümüz dağılımı ile özdeş bir dağılıma sahipti. Şaşırtıcı bir şekilde, ılıman kuşaktaki türlerin gösterdiği biyocoğrafi hikayenin aksine 130 bin yıl önce, Son Buzullar Arası dönemde dar bir sığınakta yer aldı ve bu sığınak da Güney Anadolu’da yer alıyordu. Bugün türün genetik çeşitliliğinin de türün Güney Anadolu popülasyonlarında yüksek olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/00063657.2014.977220" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">biliyoruz</a>. Ayrıca yapılan analizler, türün 2100 yılına kadar, küresel ısınma nedeniyle dağılımını özellikle Doğu Karadeniz Bölgesinde daraltacağı yönünde.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeşil Ağaçkakan<img src="https://images.aposto.com/2023/3/5/1681465741318.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.52" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h3>Yeşil Ağaçkakan (Picus viridis) - Fotoğraf: Utku PerktaşYeşil ağaçkakan (Picus viridis) ilginç bir ağaçkakan türüdür. Bu kuş türü, genellikle dağılım alanının büyük bölümünde yeşil rengi ve boyutuyla gözden kaçmayacak bir kuş türü olarak dikkat çeker. Türün kırmızı taç kısmı, soluk gözleri ve siyah göz çevresi dikkat çekicidir ve erkeklerin kırmızı bıyıkları vardır. Yeşil ağaçkakan, açık ormanlık alanlar, fundalıklar, park alanları ve dağınık büyük ağaçların bulunduğu tarım arazilerinde yaşar. Diğer ağaçkakan türlerinin aksine, bazı zamanlar yerde beslenmeyi tercih ederler.&nbsp;Yeşil ağaçkakan, Batı Avrupa'dan Kafkasya ve İran'a kadar geniş bir alanda <a fr-original-style="" href="https://www.researchgate.net/publication/284733342_Historical_demography_of_the_Eurasian_green_woodpecker_Integrating_phylogeography_and_ecological_niche_modelling_to_test_glacial_refugia_hypothesis" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayılır</a>. Son Buzul Maksimumu süresince buz, tundra, bozkır veya uygun olmayan yaşam alanları ile kaplı olan Orta ve Kuzey Avrupa'daki yeşil ağaçkakanların yaşam alanları, son 15 bin yılda bugünkü hallerini almaya başlamış ve bu türün popülasyonları Akdeniz ve Anadolu’daki sığınaklarından çıkarak bugünkü dağılım alanlarını oluşturmuş olmalıdır. Bugüne kadar yapılan genetik analizler bu durumu doğrulamış ve türün Kuzey Afrika'daki popülasyonunun Avrupa'daki popülasyonla yakın akraba olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, çok daha ilginç olarak Avrupa'daki popülasyonun İberya popülasyonu ile neredeyse bir milyon yıl önce ayrıldığı da ortaya <a fr-original-style="" href="https://www.researchgate.net/publication/231814818_Phylogeography_and_species_limits_in_the_Green_Woodpecker_complex_Aves_Picidae_multiple_Pleistocene_refugia_and_range_expansion_across_Europe_and_the_Near_East" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konmuştur</a>. İberya popülasyonu dışında kalan Avrupa popülasyonu ve Orta Doğu ile yakın akrabadır. İran'daki popülasyon ise genetik açıdan Batı Avrupa'daki popülasyonlardan farklıdır. Bu durumda bilinen biyocoğrafi senaryolardan farklı olarak türe ait farklı bir sığınağın İran’da yer aldığını doğrulamaktadır. Türün İberya popülasyonu artık farklı bir tür olarak kabul edilmektedir ve bu türün latince ismi Picus sharpei&nbsp;olarak bilinir. Türün dağılım desenin iklimle olan ilişkisi de gelecekte küresel ısınmaya bağlı olarak türün dağılımında değişikler olabileceğini göstermektedir.

Anadolu sıvacısı ile ilgili hikayeler